29/01/2013 - Belgische bedrijven, ziekenfondsen en arbeidsbemiddelingsdiensten dienen proactiever te zijn om mensen met geestelijke gezondheidsproblemen te helpen aan het werk te blijven of een baan te vinden, volgens een nieuw OESO-rapport.

Mental Health and Work: Belgium zegt dat één op de drie werklozen in meer of mindere mate lijdt aan geestelijke gezondheidsproblemen. De OESO schat dat de totale kost van geestelijke gezondheidsproblemen voor de Belgische economie en maatschappij jaarlijks rond de 3,4% van het BBP bedraagt aan verloren banen en gezondheidszorg.

Vier op de vijf werknemers met een geestelijke aandoening heeft moeite met het werk en afwezigheid door ziekte is twee tot driemaal hoger dan voor mensen zonder geestelijke aandoening. Invaliditeitsaanvragen op basis van geestelijke gebreken stijgen, met de sterkste toename onder jonge mensen. Psychische problemen vormen de basis voor bijna de helft van alle aanvragen in 2010 voor de leeftijdsgroep 20 tot 39 jaar, vergeleken met 20% voor de leeftjidsgroep 50-64.

"België kan voortbouwen op haar veelbelovende institutionele structuur om de uitdagingen omtrent de geestelijke gezondheidsproblemen en werk beter aan te pakken," zegt Yves Leterme bij de lancering van het rapport in Brussel. "De bedragen die het de maatschappij en economie kost stijgen in België, net zoals in andere OESO-landen. Er is nu dringed actie nodig om mensen met psychische problemen te helpen hun baan te behouden of een nieuwe job te vinden."

De arbeidswetgeving heeft een sterke focus op de preventie van psychosociale problemen op het werk en het geïntegreerde uitkeringsstelsel bij ziekte en invaliditeit van het RIZIV biedt ideale voorwaarden voor het nauw opvolgen van ziektemeldingen, snelle interventie en effectieve ondersteuning voor een snelle terugkeer naar werk.

Maar het rapport besluit dat het systeem over het algemeen slecht wordt uitgevoerd en te passief en reactief is. Werkgevers, arbeidsgeneesheren en ziekenfondsen dienen proactiever te zijn en hun samenwerking te verbeteren.

Belgen met geestelijke gezondheidsproblemen die hun baan verliezen blijven gemiddeld een lange tijd werkloosheidsuitkeringen trekken. Het is in België minder aantrekkelijk dan in de meeste OESO-landen om over te stappen naar een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Het voordeel is dat ze regelmatig in contact blijven met de arbeidsbemiddelingsdiensten, hetgeen een reïntegratie op de arbeidsmarkt kan vergemakkelijken. De arbeidsbemiddelingsdiensten moeten echter meer aandacht besteden aan de behoeften van mensen met psychische problemen om hen snel weer aan het werk te krijgen.  

Pilootprojecten die sinds 2009 worden geleid door de arbeidsbemiddelingsdiensten in samenwerking met de medische en welzijnsector, zijn veelbelovend, zegt de OESO. Het rapport adviseert om deze programma's verder uit te breiden naar alle regio's en te onderbouwen met een juridisch kader en een systematisch co-financieringsmechanisme om de deelname van mensen met arbeidsongeschiktheidsuitkeringen of sociale bijstand te bevorderen.

De OESO adviseert dat de autoriteiten:

-          De verplichtingen voor werkgevers om psychosociale problemen aan te pakken zorgvuldig implementeren en surveilleren, en sancties te verhogen bij niet-naleving.

-          Systematisch de arbeidsgeneesheren betrekken bij de re-integratie van zieke werknemers.

-          De samenwerking tussen ziekenfondsen en arbeidsbemiddelingsdiensten te bevorderen.

-          Arbeidsgerichte geestelijke gezondheidszorg te ontwikkelen en te experimenteren om zorg- en arbeidsondersteuning te integreren.

-          Kinderen en studenten met psychische problemen verder te integreren in het reguliere onderwijs en de overgang naar werk te verbeteren.

Voor meer informatie kunnen journalisten contact opnemen met Veerle Miranda beleidsadviseur OESO (tel: +33 1 45 24 18 73).


Voor een kopie van het rapport kunnen journalisten contact opnemen met de persafdeling van de OESO op news.contact@oecd.org.

distributed by